Meditation techniques (ध्यान तंत्र): VBT 9 (विज्ञान भैरव तंत्र ९)

Every month I will be sharing one technique of meditation. There will be original Sanskrut text, and English / Marathi commentary on the technique. I expect reader should not take it as just a piece of information but practice the technique that suits him/her for at least one month to further the spiritual quest.

| These 112 meditation techniques are the ultimate source for self realization | 

विज्ञान भैरव तंत्र    

Vidnyan Bhairav Tantra

श्री देव्युवाच

श्रुतं देव मया सर्वं रुद्रयामलसम्भवम् |

त्रिकभेदमशेषेण सारात्सारविभागशः ||

अद्यपि न निवृत्तो मे संशय: परमेश्वर |

किं रुपं तत्वतो देव शब्दराशिकलामयम् ||

किं वा नवात्मभेदेन भैरवे भैरवाकृतौ |

त्रिशिरोभेदभिन्नं वा किं वा शक्तित्रयात्मकम् ||

नादबिन्दुमयं वापि किं चंद्रार्धनिरोधिका: |

चक्रारुढमनच्कं वा किं वा शक्तिस्वरुपकम् ||

परापराया: सकलम् अपरायाश्च वा पुनः |

पराया यदि तद्वत्स्यात् परत्वं तद्विरुध्यते ||

नहि वर्ण विभेदेन देहभेदेन वा भवेत् |

परत्वं, निष्कलत्वेन, सकलत्वे न तदभवेत् ||

प्रसादं कुरु मे नाथ नि:शेषं छिन्धि संशयम् |

भैरव उवाच

साधु साधु त्वया पृष्टं तन्त्रसारमिदं प्रिये |

गूहनीयतमं भद्रे तथापि कथयामि ते |

यत्किञ्चित्सकलं रुपं भैरवस्य प्रकीर्तितम् ||

 ---------

देवीने विचारले...

हे शिवा! तुझे खरे स्वरुप काय आहे?

हे अचंबित करणारे जगत काय आहे?

बीजाचे मूलतत्व काय आहे?

संसाररुपी चक्राच्या केंद्रस्थानी काय आहे?

नामरुपांच्या पलिकडे काय आहे?

नामरुपातीत अमृतत्वाची प्राप्ती शक्य आहे का?

कृपया माझे शंकानिरसन करा...

शिवाने उत्तरादाखल ११२ ध्यानतंत्रे सांगितली. ज्ञात-अज्ञात विश्वातील सर्व पंथसंप्रदाय,ज्ञानमार्ग यातील एक अथवा अधिक तंत्र पद्धतीद्वारा उत्पन्न झाले. भूत, वर्तमान तसेच भविष्य काळातील तत्त्ववेत्ते, प्रेषित यातील एक अथवा अधिक तंत्रपद्धतीचे फलस्वरुप आहेत.  

 ---------

 Devi Asks:

O Shiva, what is your reality?

What is this wonder-filled universe?

What constitutes seed?

Who centres the universal wheel?

What is this life beyond form pervading forms?

How may we enter it full, above space and time, names and descriptions?

Let my doubts be cleared!

Now Shiva replies and describes 112 meditation techniques.  All the religions of the world, all the seers of the world, have reached the peak through some technique or other, and all those techniques will be in these one hundred and twelve techniques.

तंत्र ९

शिखिपक्षैश्चित्ररुपैर्मण्डलै: शून्यपञ्चकम् |

ध्यायतोनुत्तरे शून्ये प्रवेशो हृदये भवेत् ||

Like the five different coloured circles on the peacock’s feathers, one should meditate on the five voids. Then by following them to the end, which becomes the principle void, enter the heart.

Lie down as dead or stay in any emotion forgetting the doer…

(Shoonya panchak dharana)

Nothing happens spontaneously in this world, everything has cause-link relationship. Whatever you practice in this or past life comes back to you. The efforts, for good or bad cause never go wasted. Seed always remain there. You can look at your body as dead object without movement. Or you can remain in any emotion by staring and stopping the breath. With staring eyes you can easily get fix in third eye. Third eye assists concentration and stops mind completely. Witnessing the emotion will take you beyond it and thus beyond mind.

Human mind hankers behind sucking as it is the very first act after birth. Child sucks prana from surrounding, by the process of first cry and then afterwards sucking the milk. If you could again try sucking anything forgetting the sucker, you can regressed to very first day of your birth and thus transcends the body and mind consciously.

अ) शरीराच्या मृत्यूद्वारा अमृतत्वाची अनुभूती...

शरीराला मृत्यू अटळ. मृत्यूसमयी जागरुकता नसल्यामुळे पुन्हा जन्म अटळ. जागरुकपणे मृत्यूचा सामना करण्यासाठी पूर्वाभ्यास आवश्यक. कल्पना करा की पंचमहाभूतात्मक शरीर अचल होत आहे. शरीरात निर्माण होणार्‍या भावनांकडे तटस्थतेने पहा. निसर्गतः प्रवाही विकार श्वास अवरुद्घ करुन स्थिर करा. पंचमहाभूतात्मक शरीराच्या मृत्यूद्वारा आत्मतत्वाची अनुभूती.

ब) स्थिर दृष्टीद्वारा मनाचा विलय...

कोणत्याही वस्तूकडे पापणी न लववता स्थिर दृष्टीने पहा. तृतीय नेत्रात स्थिर झाल्यानंतर दृष्टीची हालचाल अशक्य. एकाग्र दृष्टीद्वारा विचारप्रक्रीया खंडीत होऊन मनाचा विलय. मनरहित अवस्थेत आत्मतत्वाची अनुभूती.

क) ज्ञाता आणी ज्ञेयाच्या विस्मरणातून ज्ञानाची अनुभूती...

कोणतेही कर्म करताना जेव्हा कर्त्याचा पूर्ण विसर पडतो तेव्हाच सर्वोच्च आनंद्प्राप्ती. मनाच्या अस्तिवामुळे कर्म आणी कर्ता सदैव विभाजीत. मनरहित अवस्थेतच केवल ज्ञानाची प्राप्ती.

---------