Meditation techniques (ध्यान तंत्र): VBT 22 (विज्ञान भैरव तंत्र २२)

Every month I will be sharing one technique of meditation. There will be original Sanskrut text, and English / Marathi / Hindi commentary on the technique. I expect reader should not take it as just a piece of information but practice the technique that suits him/her for at least one month to further the spiritual quest.

| These 112 meditation techniques are the ultimate source for self realization | 

विज्ञान भैरव तंत्र    

Vidnyan Bhairav Tantra

श्री देव्युवाच

श्रुतं देव मया सर्वं रुद्रयामलसम्भवम् |

त्रिकभेदमशेषेण सारात्सारविभागशः ||

अद्यपि न निवृत्तो मे संशय: परमेश्वर |

किं रुपं तत्वतो देव शब्दराशिकलामयम् ||

किं वा नवात्मभेदेन भैरवे भैरवाकृतौ |

त्रिशिरोभेदभिन्नं वा किं वा शक्तित्रयात्मकम् ||

नादबिन्दुमयं वापि किं चंद्रार्धनिरोधिका: |

चक्रारुढमनच्कं वा किं वा शक्तिस्वरुपकम् ||

परापराया: सकलम् अपरायाश्च वा पुनः |

पराया यदि तद्वत्स्यात् परत्वं तद्विरुध्यते ||

नहि वर्ण विभेदेन देहभेदेन वा भवेत् |

परत्वं, निष्कलत्वेन, सकलत्वे न तदभवेत् ||

प्रसादं कुरु मे नाथ नि:शेषं छिन्धि संशयम् |

भैरव उवाच

साधु साधु त्वया पृष्टं तन्त्रसारमिदं प्रिये |

गूहनीयतमं भद्रे तथापि कथयामि ते |

यत्किञ्चित्सकलं रुपं भैरवस्य प्रकीर्तितम् ||

 ---------

देवीने विचारले...

हे शिवा! तुझे खरे स्वरुप काय आहे?

हे अचंबित करणारे जगत काय आहे?

बीजाचे मूलतत्व काय आहे?

संसाररुपी चक्राच्या केंद्रस्थानी काय आहे?

नामरुपांच्या पलिकडे काय आहे?

नामरुपातीत अमृतत्वाची प्राप्ती शक्य आहे का?

कृपया माझे शंकानिरसन करा...

शिवाने उत्तरादाखल ११२ ध्यानतंत्रे सांगितली. ज्ञात-अज्ञात विश्वातील सर्व पंथसंप्रदाय,ज्ञानमार्ग यातील एक अथवा अधिक तंत्र पद्धतीद्वारा उत्पन्न झाले. भूत, वर्तमान तसेच भविष्य काळातील तत्त्ववेत्ते, प्रेषित यातील एक अथवा अधिक तंत्रपद्धतीचे फलस्वरुप आहेत.  

 ---------

 Devi Asks:

O Shiva, what is your reality?

What is this wonder-filled universe?

What constitutes seed?

Who centres the universal wheel?

What is this life beyond form pervading forms?

How may we enter it full, above space and time, names and descriptions?

Let my doubts be cleared!

Now Shiva replies and describes 112 meditation techniques.  All the religions of the world, all the seers of the world, have reached the peak through some technique or other, and all those techniques will be in these one hundred and twelve techniques.

---------

तंत्र २२

तनूदेशे शून्यतैव क्षणमात्रं विभावयेत् |

निर्विकल्पं निर्विकल्पो निर्विकल्पस्वरूपभाक ||

If one concentrates on the body as a void, even for a moment, with the mind free from thought, then one attains thoughtlessness and verily becomes that form of void.

तनुदेश अर्थांत् परिमित् ग्राहकता के स्थान इस स्थूल शरीर मे पूर्वोक्त पद्धति से शून्यता ही सर्वत्र विद्यमान है, इस स्थिती की एक क्षण के लिये, स्वल्प काल के लिये भी निर्विकल्प स्वरूप  मे भावना करे | इस तऱ्ह की भावना करने वाला साधक विकल्प व्यापार से उपर उठकर निर्विकल्प स्वरूप मे प्रतिष्ठित हो जाता है. वह यह जान लेता है की सब कुछ चित् का विलासमात्र है | इसका अभिप्राय यह है की शिवतत्व के सिवाय यहा कुछ भी सत् नही है | यह सारा जगत् चित् का विलासमात्र है, चित्र के समान अथवा गंधर्वनगर के समान यह केवल कल्पना का विलास मात्र है | अतः इसकी कोई वास्तविक सत्ता नही है | इस प्रकार के ज्ञान का जब इस धारणा के अभ्यास से उदय हो जाता है, तो वह साधक अपने स्वात्मस्वरूप मे प्रतिष्ठित हो जाता है| 

During remembering past, loose present form and be transformed

(Antarakasha dharana)

When you are remembering any past experience, your past form appears to you. You can easily observe the past experience with detachment which is generally not possible for present experiences as you are so much involved that there is no possibility of gap. During falling asleep, try to go backward in to memories. This is unwinding of mind. Morning we start winding up of mind with many many things knowingly and unknowingly. Unfulfilled things remain hanging around and we try to fulfill them by dreaming. Dreams are not disturbance but it helps you unburden and then fall asleep. If you consciously unwind the mind by witnessing the unfulfilled things then there is no need of dreams and the quality of sleep will be just like death. With some practice also try to penetrate sleep in the morning before getting out of bed until the point you fall asleep. It is deep cleansing with realization that you are different from name and form. Birth-death, insult-praise, disease-health, success-failure, youth-old age all happens to your form and you are untouched. Go slowly during unwinding as mind collects all trivial things unknowingly. If you succeed unwinding for single day, you can apply this technique to whole of your life. You can reach the very day when you enter the mother’s womb. Then you can easily move to all of your past lives. You will realize the repetition of same pattern with difference only in details. Then only you can leave desires because desires are nothing but past is being projected in to future.

 स्वप्नावस्थेतून तुरियावस्थेकडे...

भूत आणी भविष्याचा विचार केवळ मनामुळे. मनाद्वारा चित्तात उमटणार्‍या प्रत्येक घटनेची नोंद कळत अथवा नकळत घेतली जाते. मनासाठी जागृतावस्था किंवा स्वप्नावस्था सारखीच. अपूर्ण वासनांची पूर्ती स्वप्नांच्या माध्यमातून होते. स्वप्नावस्थेद्वारा मन तणावरहित. वर्तमानकाळातील घटनांकडे तटस्थेतेने पहाणे कठीण. भूतकाळातील घटनांकडे तटस्थतेने पहा. निद्रेपूर्वी दिवसभरातील घटना उलट दिशेने पहाण्याचा प्रयत्न करा. जाणीवपूर्वक मनावरील ताण काढल्यास स्वप्नांची आवश्यकता नाही. स्वप्नरहित अवस्थेतील निद्रेद्वारा तुरियावस्थेची अनुभूती.

---------